x
Als een varken een wormei opeet, komt dat in de darm terecht. Daar boort de larve doorheen de darmwand naar de lever, verhuist zo naar de long, wordt opgehoest en gaat weer in de darm. Zo'n indrukwekkende trektocht doorheen het varkenslichaam richt dus heel wat schade aan. Bijgevolg vraagt dit veel van de immuniteit van het varken, zodanig dat bijvoorbeeld vaccins minder aanslaan.
Door de zware economische crisis in de varkenssector is het voor de veehouder soms aantrekkelijk om de ontworming als eerste te laten vallen om kosten te besparen. Het risico hiervan is dat de stallen geleidelijk aan volledig besmet raken met wormeieren. Het duurt zeer lang om zo’n zware stalbesmetting weer naar beneden te krijgen.
Voor varkens die in een zwaar besmette stal binnengebracht worden, kan niets meer gedaan worden. Ook al worden ze bij opzet ontwormd, de volgende dag nemen ze gigantische hoeveelheden eieren op en deze zullen sowieso migreren door het lichaam van het varken en schade aanrichten. Enkel door strategisch te ontwormen kan je verdere uitscheiding van eieren voorkomen voor de volgende rondes.
‘Als ik weinig of geen beschadigde levers heb, heb ik geen wormprobleem en zal ik geen opbrengsten verliezen.’ Het is een statement dat men vaak hoort, maar dat niet klopt: Een afgekeurde lever geeft enkel een idee over recente besmetting; het is geen parameter voor een goed ontwormde stal. En het is net de besmetting van de stal die we willen verhinderen. Het denkbeeld hierachter is dat elk varken zich dagelijks opnieuw besmet door het opnemen van wormeieren. Slechts de dagen dat het ontwormingsmiddel toegediend wordt, zijn de varkens volledig vrij van wormen. De boodschap is dus: ontworm strategisch.
Stem je ontwormingsschema af op de levenscyclus van de spoelworm en boek zo resultaat in de bestrijding ervan. “Om de uitscheiding van een gigantisch aantal eitjes tegen te gaan (1 worm legt tot 100.000 nieuwe eitjes), wordt aangeraden te ontwormen net vóór de fase van de eiproductie. We zien evenwel dat dit advies niet strikt wordt opgevolgd, waardoor wormen toch in staat zijn om de stal enorm te besmetten.” De uitdrukking ‘Ik ontworm, dus mijn bedrijf heeft geen wormprobleem’, gaat dus niet op. “Hoewel bijna elke varkenshouder ontwormt en de cyclus van de worm zeer goed gekend is, is 50% van de bedrijven nog zwaar besmet met spoelwormen. Bij het bedrijf om de hoek dat worsten maakt van varkensdarmen, heb je in een handomdraai emmers vol met spoelwormen.” Voor een aangepast ontwormingsschema per bedrijf is flexibiliteit in de wijze van behandeling cruciaal. Ontwormen via het drinkwater past zeer goed binnen deze strategie. Samen met de bedrijfsdierenarts kan er gezocht worden naar een optimaal behandelingsschema.
Door het reinigen en ontsmetten van de stal, krijgt men de wormeieren niet weg. In een vochtige stal kunnen eitjes zelfs langer overleven. Droogte is daarentegen lethaal voor de eitjes. Je zou een stal bijvoorbeeld droog kunnen krijgen met gebluste kalk of met een brander.
Het is bijzonder slecht als de mestput hoog staat, zeker als de mest tot bij de dieren komt. Wormeitjes komen namelijk mee met de mest omhoog, wat een enorme stalbesmetting tot gevolg heeft.
Een wormbesmetting kan aan de basis liggen van hoestproblemen. Die link wordt weinig gelegd, nochtans zijn larven vaak de oorzaak: de eitjes worden opgegeten, gaan via de lever naar de longen, worden opgehoest en opnieuw ingeslikt.
De SERASCA-test is een nieuwe methode om een diagnose te stellen. Het meet niet de aan- of afwezigheid van wormen, maar wel de mate van blootstelling m.a.w. de antistoflevels opgewekt door de parasiet. Op het einde van de afmestronde kan de varkenshouder stalen laten nemen. De gegevens van de test kan hij dan gebruiken voor zijn volgende rondes. Is de gevolgde strategie doeltreffend? Zit de frequentie van het ontwormen goed?
Een duidelijke verlaging in blootstelling vergt volharding: strategisch behandelen en dat volhouden gedurende meerdere mestrondes. Enkel dan is een significante daling van de stalbesmetting waarneembaar.
